แนวคิดและเทคนิคการสร้างการมีส่วนร่วม

แนวคิดและเทคนิคการสร้างการมีส่วนร่วม

     การมีส่วนร่วม  คือ การที่กลุ่มบุคคลมีความสนใจ มีความต้องการและมีแนวโน้มที่จะทำบางสิ่งในแบบเดียวกัน มาร่วมทำกิจกรรมด้วยกัน  การมีส่วนร่วม ถือเป็นกระบวนการที่มีความจำเป็นในทุกๆ สถาบันไม่ว่าจะเป็น ครอบครัว ที่ทำงาน โรงเรียน  ชุมชน ประเทศ  สถาบันใดก็ตาม  สามารถสร้างการมีส่วนร่วมให้เกิดขึ้นภายใต้การจัดการของตนเองได้ ถือว่าได้เปรียบในเชิงการพัฒนา  เพราะไม่มีสถาบัน หน่วยงาน องค์กร หรือชุมชนได้ จะพัฒนาได้ถ้าปราศจากการมีส่วนร่วม

แนวทาง 5 ประการ เพื่อสร้างการมีส่วนร่วม คือ
1) มีผู้นำกระบวนการ   สถาบัน หน่วยงาน องค์กร หรือชุมชน ต้องมีผู้นำ ในการสร้างการมีส่วนร่วม  ผู้นำที่มีทิศทางของกิจกรรม เป้าหมายของการมีส่วนร่วมที่ชัดเจน  เพราะการมีเป้าหมายที่ชัดเจนจะทำให้บุคคลสามารถทราบถึงกระบวนการในการปฏิบัติตนภายใต้การมีส่วนร่วมนั้นได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

2) ความเท่าเทียมเสมอภาค  การมีส่วนร่วมที่ดีที่สุด คือ ผู้ดำเนินการต้องสร้างความรู้สึกว่าการมีที่บุคคลจะเข้ามามีส่วนร่วมนั้นต้องรู้ว่าถึงความเสมอภาค  ไม่แบ่งแยก ทุกคนมีสิทธิ์เท่าเทียมกันในทุกๆ กระบวนการ

3) เนื้อหาเข้าใจง่าย   สร้างความรู้ง่ายภายใต้เนื้อของการมีส่วนร่วม  เนื้อหาที่ง่าย เข้าใจได้ทุกกลุ่มเป้าหมายจะเป็นการเพิ่มช่องทางให้เกิดการมีส่วนร่วมได้มากขึ้น  บุคคลจะเปิดใจกับข้อมูล ไม่ปฏิเสธข้อมูลที่เขาจะได้รับ  กล้าที่จะเข้ามามีส่วนร่วมกันกระบวนการของกลุ่มมากขึ้น

4)  เปิดช่องทางแสดงความเห็น  การที่บุคคลได้แสดงความเป็นถือเป็นการสร้างการมีส่วนร่วมที่สมบูรณ์ และเป็นสัญญาณที่ดีของการมีส่วนร่วม  ช่องทางนี้จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งเพื่อบุคคลเข้ามามีส่วนร่วมกับกิจกรรม เพราะหากช่องทางนี้ถูกปิด ก็จะทำให้เป้าหมายของการมีส่วนร่วมขาดความสมบูรณ์

5)  ศรัทธาและเชื่อมัน   การที่บุคคลจะเข้ามามีส่วนร่วมกับกิจกรรมใดๆ นั้น เขาต้องมีความศรัทธาและความเชื่อต่อสิ่งนั้น  พลังของความศรัทธาจะทำพาให้บุคคลเข้ามามีส่วนร่วมด้วยความเต็มใจ  เสียสละและมีจิตอาสา   และที่สำคัญมากกว่านั้นในทางกลับกัน  ผู้สร้างการมีส่วนร่วม ต้องศรัทธาและเชื่อมั่นในตัวกลุ่มผู้มีส่วนร่วมทุกคน เชื่อมั่นในความคิดเห็น ศรัทธาในพลังที่พวกเขามอบให้  ส่งความจริงใจให้กันในทุก กระบวนการ

 เขียนโดย อาจารย์นิติ ยอดดำเนิน